Vandaag was een zomerse zaterdag. Warm en broeierig met continu op de loer liggend onweer. Misschien niet de perfecte dag voor een frietstocht (een friettocht op de fiets dus), maar met een beetje slimme planning zouden we het wel zo gaan regelen dat we tijdens de buien frietjes aan het eten waren en tussen de buien door naar de volgende snackbar zouden fietsten. Het bleek achteraf dat ons dat bijzonder goed gelukt was.

Met ons zessen verzamelden wij ons op Nijmegen CS waarna we via de Snelbinder en Nijmegen-Noord de Lingewaard in fietsten. Ons eerste frietje aten we in bij Eetwinkel Polly in Bemmel, waar met name de presentatie van het bord friet ons versteld deed staan (zie bijbehorende foto). De reis voerde ons verder naar Gendt, waar wij een ijswinkel en ook Cafetaria Flintrop vonden, een weinig opmerkelijk dorpscafetaria. Twee van ons zwaaiden vanwege andere verplichtingen af en gingen terug naar Nijmegen, vier van ons fietsten verder. In Doornenburg bezochten we het kasteel (de lokale friettent was gesloten) waarna we bij Cafetaria Braulio in Angeren onze derde portie aten, niet een onverdeeld succes. Een mooie tocht langs de Linge en de pittoreske Betuwelijn bracht ons in Elst (Overbetuwe). In Elst bezochten we Cafetaria Jonkers waar net een feestje was in verband met het 12,5 jarig bestaan, gefeliciteerd!

Vier porties friet zorgen voor volle magen en dorstige monden en het was tijd om weer naar huis (Nijmegen dus) terug te fietsen. Tenzij je schoonmoeder in Elst woont, dan kan je natuurlijk net zo goed dat laatste stukje saaie fietsroute overslaan. Wel hadden we toen een fiets over, maar gelukkig hadden we iemand in ons midden die daar wel raad mee wist en een kleine negen kilometer met een fiets in zijn hand gefietst heeft (RESPECT!). Friettochten willen nog wel eens in een kroeg eindigen, en deze was daar geen uitzondering op, hoewel ondergetekende toch redelijk vlot weer naar huis gegaan is en precies op dat moment, in de laatste paar minuten naar huis alsnog door een gigantische wolkbreuk geraakt werd en doorweekt thuis aankwam. Maar dat deed niet af aan een gezellige frietstocht, waarin we helaas niet al te bijzondere frietjes op ons pad vonden.

Zoals niemand zal zijn ontgaan was het afgelopen maandag bijzonder goed weer en door koninginnedag een vrije dag die uitermate geschikt was om weer eens een frietstocht te houden. Dus vertrok ik samen met een andere friettist rond het middaguur in de richting van Ravestein, een leuk oud dorpje waar de oranje vlaggetjes uithingen en een bescheiden vrijmarkt gaande was. Nu waren we niet specifiek geïnteresseerd in de vrijmarkt en hadden we nog niet erg ver gefietst, dus besloten we direct verder te fietsen naar Berghem, nabij Oss. Aangezien we nog niks gegeten hadden we best honger gekregen hadden, bestelden we een tweetal frietjes bij cafetaria 't Bikkeltje (zie link voor de recensies). Terwijl we op de friet wachtte konden we nog even naar de koningin kijken die ergens in Rhenen of Veenendaal haar koninklijke verplichtingen vervulde door naar de locale zang- en dansverenigingen te kijken. Hierna fietsten we verder richting Heesch waar in het centrum niet al te veel oranje activiteit te bespeuren was. Helaas waren de friettenten ter plaatse ook dicht, totdat we aan de rand van het dorp toch nog iets tegenkwamen waar we een frietje konden nuttigen. De recensies van 't Stuupke vind je hier. Nadat we van ons frietje genoten hadden en nog even op het terrasje uitgerust hadden, ging de tocht verder. We volgden een andere route langzaamaan weer richting het noorden via Schaijk en Reek totdat we in Velp bij Grave langs snackbar Koolen kwamen, alwaar we besloten iets te drinken, en omdat het nu eenmaal een frietstocht was, nog maar een frietje te delen. Ondertussen waren we al een aardig tijdje onderweg en na dit frietje hadden we bepaald geen honger meer, dus gingen we nu toch echt huiswaarts. Een mooie route van zo'n 65km in de benen en een paar porties friet in de maag, maakte dit tot een geslaagde koninginnedag frietstocht.

Een frietstocht, ja met dit zomerse weer in april is dat bepaald geen vervelende besteding van een zaterdagmiddag. Zoals het woord al doet vermoeden is een frietstocht een combinatie van een friettocht en een fietstocht, oftewel het lekkere van friet eten samen met het gezonde (en leuke) van fietsen. En zo gebeurde het dus dat dat ik afgelopen zaterdag tezamen met Vuurlente (om haar Frietopia pseudoniem te gebruiken) een eind ging fietsen op zoek naar friet in dorpjes waar je anders weinig reden hebt om naar toe te gaan.

Vanaf onze thuisbasis Nijmegen besloten we ten noorden van de Waal in westelijke richting te fietsen, waar we na enige tijd over de dijk te hebben gefietst besloten richting Valburg te gaan om ons eerste portie friet te zoeken. Valburg is maar klein en heeft toch twee friettenten, één probleem echter, ze waren dicht. Allebei. Toegegeven het was nog wat vroeg op de middag, maar een beetje teleurgesteld waren we wel.

Met toenemende honger besloten we toen maar om richting Zetten te fietsen, een iets groter dorp waar de frietbakkers hopelijk wel 's middags al bereid zouden zijn ons friet te leveren. Hier moet ik trouwens even kort mijn lof uitspreken voor de geniale uitvinding fietsknooppuntennetwerk, waardoor je geen kaart hoeft mee te nemen om toch leuke routes te kunnen fietsen, makkelijk en bijzonder handig. Maar goed, Zetten dus. Gelukkig vonden we hier al vrij snel een friettent, aan een rustige straat en jawel, deze was open. Ik zal de recensies hier niet herhalen, maar na een stuk fietsen, gaat zo'n frietje er wel in. En nu we toch een Zetten waren (want ja wanneer kom je daar nou), recenseerden we ook meteen maar de friettent c.q. ijssalon in het `centrum' van Zetten, frietje, milkshake erbij, terrasje, heerlijk.

Tijd om weer verder te fietsen, en wel richting Dodewaard, terug richting de Waal dus. Om de gezondheidseffecten van het fietsen niet al te zeer teniet te doen besloten we in Dodewaard om een frietje te delen bij het cafetaria wat net achter het dorpsplein verstopt zit. De ergste honger was ondertussen wel geweken, maar friet is nu eenmaal erg lekker, en ook dit frietje smaakte prima. Tot slot, voor de volledigheid, nog even een frietje bij de friettent naast het sportpark en toen was het wel weer genoeg geweest. We hadden namelijk nog een stukje fietsen terug richting Nijmegen voor de boeg (zo rond de 20km). Gelukkig was het nog steeds heerlijk weer met een mooie frietkleurige zon aan de hemel.

Kortom, frietstochten zijn heerlijk deze tijd van het jaar, lekker buiten, beetje fietsen, friet eten, en je komt nog eens ergens. Ik weet het wel, hier komt nog een vervolg op.

Biologische friet in Nederland is nog zeldzaam, maar begint langzaam populair te worden. Recent stond er in de kranten dat er een nieuwe biologische friettent in Haarlem was geopend. Reden genoeg om eens op onderzoek te gaan bij de biologische friettenten van Nederland.

Tot nu toe zijn het er vier; de Friethoes in Haarlem en in Amsterdam de Morgenster, 't Wethoudertje en Natuurlijk Smullen. Allemaal maakten ze de belofte meer dan waar. De een had naast bio friet ook zelfgemaakte mayonnaise, de ander had vegetarische snacks of fair trade ijs.

Wachten is nu op nummer vijf. Als je ook een friettent tegenkomt waar ze biologische friet hebben, laat het ons weten! Dan komen we daar graag een frietje eten.

Lees het hele verslag in de frietwiki.

Hoewel we allemaal weten dat alleen België en Nederland een echte frietcultuur kennen, kom je friet overal op de wereld tegen, zeker in gebieden met wat meer toeristen. Vrijwel altijd gaat het dan om een handjevol matig gebakken frietjes die als bijgerecht worden geserveerd. Groot was dan ook mijn verbazing toen ik vorige week in de Bosnische hoofdstad Sarajevo door een reisgenoot werd gewezen op een zaak die puntzakken friet verkocht. Dat laat ik mij geen twee keer zeggen, dus toog ik vol goede moed richting Stari Grad, het beroemde oude centrum van Sarajevo.

Na een korte wandeling langs de rivier Miljacka kwam ik aan in Baščaršija, de Ottomaanse wijk die het oude hart van Sarajevo vormt. Eenmaal de straat Sarači ingelopen zag ik aan de linkerkant al snel een ćevabdžinica (kebabzaak). Hier stond inderdaad friet op de menukaart dus ik in mijn beste Bosnisch: "za mene jedan pomfrit veliki molim vas" hoor ik tot mijn verbazing: "samo pomfrit mali"; ze hadden dus alleen kleine porties (hoewel er op de menukaart ook een grote friet werd aangeboden). Dus ja, dan maar een kleine portie.

Na een paar minuten wachten kreeg ik inderdaad een puntzak, weliswaar gemaakt van karton, maar toch wel degelijk gevormd als een puntzak en niet als zo'n Amerikaans rechthoekig geval. De zak werd gevuld met een redelijke hoeveelheid frietjes en nadat ik de vraag "majoneza?" met "da!" beantwoord had werd er bovendien nog wat saus op gedaan. Voor deze zak friet 'met' betaalde ik 2.00KM (€1,02), een prima prijs gezien de locatie midden in het toeristische centrum hoewel je in Bosnië makkelijk nog goedkoper kunt eten door bijvoorbeeld naar de buregdžinica (soort warme bakker) te gaan.

De frietjes waren erg stevig gebakken en daardoor wel krokant, maar ook iets te hard. Verder waren ze duidelijk te zout, maar dat lijkt emblematisch voor de Bosnische keuken. De frieten waren daarentegen niet overdreven vet, iets waar veel andere lokale gerechten zich wel schuldig aan maken. De saus die als mayonaise verkocht werd was een hele dunne witte saus met groene stukjes en een milde kruidensmaak; goed te eten, maar wel iets compleet anders dan wat men in deze streken onder mayonaise verstaat. Al met al niet de perfecte portie friet, maar een prima ervaring gezien de verrassende locatie ver op de Balkan. Helaas heb ik niet onthouden wat de naam van de zaak was, of wat het precieze adres was, maar iedereen die op zoek is naar friet in Sarajevo kan natuurlijk zelf op stap gaan en in het oude centrum zou het wel moeten lukken.

Tot slot nog een tip van een ander kaliber; het is niet bepaald nauw gerelateerd aan friet, maar wel een lekkere snack met aardappel die in Bosnië en Herzegovina erg populair en wijdverspreid is: Krompiruša. Een instructief filmpje hoe je het kan maken staat op YouTube.