Benieuwd naar de berichtgeving op internet over onze Awarduitreiking, googelde ik even op Frietopia. Tot mijn grote verbazing kwam ik op internet een "Frituur Frietopia" tegen. Even voor de duidelijkheid dat ZIJN WIJ NIET!

Het blijkt dat er in het Vlaamse Mortsel (bij Antwerpen) een nieuwe frituur/wokzaak is die "geheel toevallig" zichzelf Frietopia heeft genoemd. Foto's van deze vrij sfeerloos lijkende zaak zijn te vinden op "vindeenfrituur.be". Vergelijk ook de suffe Facebookpagina van de neppers met de kleurrijke en hippe Facebook van onszelf! Of we het hier bij laten zitten weten we nog niet. Kent iemand nog een goede advocaat in Belgie?

Ik kwam een mooi onderzoekje tegen wat erg goed de Vlaams/Nederlandse frietcultuur weergeeft. Nieuwsblad.be meldt dat wanneer Nederlandstaligen in het buitenland zijn friet hetgene is wat ze het meest missen. Als we het op Frietopia dus hebben over frietcultuur, dan is dit wat we bedoelen. We houden gewoon echt van goed gebakken aardappel en het blijkt maar weer dat het niet zo makkelijk is om daar in het buitenland aan te komen. Ik vind het een mooi onderzoeksresultaat (alhoewel je je kunt afvragen hoe gedegen zo'n onderzoek is, maar dat mag de pret niet drukken).

Afgelopen week kwam ik dit artikel tegen op nu.nl. Uit een onderzoek zou blijken dat fastfood mogelijk de kans op depressie zou vergroten. Nu staat nu.nl al niet bekend om de goede berichtgeving over wetenschap, maar in dit geval leek het me aardig om eens uit te zoeken waar dit precies over ging. Excuses als dit verhaal daardoor wat theoretisch is.

Een preciezere beschrijving van het onderzoek (in het Engels) vind je hier. Het was al oud nieuws trouwens, dit artikel komt uit januari. En als je wilt kun je ook het originele artikel lezen (vrij verkrijgbaar).

De belangrijkste conclusie van het onderzoek is dat transvetten de kans op depressie verhogen en onverzadigde vetten de kans verlagen.
Er gaat wat mij betreft een aantal dingen mis, zowel in de berichtgeving als in het onderzoek. Om te beginnen het te makkelijk wijzen naar fastfood door nu.nl, geen verrassing geef ik toe. Natuurlijk, bij frituren ontstaat transvet, maar gehard plantaardig vet wat in veel koekjes en cakejes zit, bevat ook veel transvet. Naar friet wijzen is altijd makkelijk, maar er zijn genoeg mensen die meer koekjes eten dan friet denk ik zo.

Misschien belangrijker is dat ik ook niet overtuigd ben door het onderzoek. Op basis van een vragenlijst is bij een grote groep mensen (Spanjaarden om precies te zijn) vastgesteld wat ze eten en hoeveel van de verschillende vetten daar in zit. Die vragenlijst is wel getest om te kijken of het een beetje klopt, maar ik heb nogal mijn twijfels of je op deze manier een redelijk beeld krijgt van wat mensen eten. Sociaal wenselijke antwoorden liggen voor de hand, en zelfs als mensen de vragen naar eer en geweten invullen is hun geheugen niet altijd optimaal. Ook is (indirect) vaststellen wat de samenstelling van verschillende voedingswaren is niet zo erg makkelijk.

Vervolgens meten ze in de loop van jaren hoeveel mensen een depressie krijgen en stellen vast dat de mensen die meer transvet eten, iets vaker een depressie krijgen. Ze corrigeren voor een paar factoren, zoals leeftijd, startgewicht en nog wat dingen. Maar een relatie vinden tussen zaken die zo indirect verbonden zijn (als er al een verband is tussen depressie en vetinname) met een observationeel onderzoek op basis van een eenmalige vragenlijst lijkt me vragen om moeilijkheden. Het is denkbaar dat er andere factoren zijn die invloed hebben op zowel het eten van transvet als het krijgen van een depressie. Maar misschien nog belangrijker, er is niet gekeken naar andere voedingsstoffen behalve vet, het zou best kunnen dat er in het voedsel met veel transvet ook een andere stof zit (bijvoorbeeld acrylamide, ontstaat ook bij frituren), die invloed zou kunnen hebben op de kans op depressie. Daarnaast zouden er nog allerlei niet voedingsgerelateerde oorzaken kunnen zijn die je niet allemaal kunt vastleggen in zo'n studie.

Kortom, methodologisch vind ik dit verhaal niet erg sterk. Ik weet dat dit soort onderzoek doen heel erg moeilijk is en dat kritiek leveren veel makkelijker is. Maar hierbij heb ik het gevoel dat er gezocht wordt naar iets wat wel erg moeilijk aan te tonen is. Dus of fastfood depressie veroorzaakt? Ik zou me er voorlopig maar niet al te druk om maken. Dat te veel friet niet gezond is weet denk ik iedereen al, maar dit onderzoek is geen reden om er minder van te gaan eten.

Een onderzoek uitgevoerd in opdracht van Panorama naar de favoriete snack onder Nederlandse mannen komt met een interessante maar weinig schokkende uitkomst; de frikandel en kroket zijn verreweg het meest populair.

Maar liefst 55 procent vindt de frikadel het lekkerst, gevolgd door de kroket, die door 42 procent het lekkerst wordt gevonden. Maar één procent kiest voor een vegetarische snack.

De favoriete sauzen zijn mayonaise (49 procent), satésaus (45 procent) en speciaal (30 procent) of oorlog (28 procent). Slechts 2 procent houdt van friet zonder saus. (Waarom dit in totaal op 154 procent uitkomt staat er niet.)

Geen schokkende uitkomsten en jammer dat het onderzoek alleen onder mannen is uitgevoerd. Maar wel een zeldzaam onderzoek naar de Nederlandse friet- en snackcultuur. Misschien tijd voor een groot Frietopia onderzoek?

Lees het volle artikel op nu.nl

Zoals niemand zal zijn ontgaan was het afgelopen maandag bijzonder goed weer en door koninginnedag een vrije dag die uitermate geschikt was om weer eens een frietstocht te houden. Dus vertrok ik samen met een andere friettist rond het middaguur in de richting van Ravestein, een leuk oud dorpje waar de oranje vlaggetjes uithingen en een bescheiden vrijmarkt gaande was. Nu waren we niet specifiek geïnteresseerd in de vrijmarkt en hadden we nog niet erg ver gefietst, dus besloten we direct verder te fietsen naar Berghem, nabij Oss. Aangezien we nog niks gegeten hadden we best honger gekregen hadden, bestelden we een tweetal frietjes bij cafetaria 't Bikkeltje (zie link voor de recensies). Terwijl we op de friet wachtte konden we nog even naar de koningin kijken die ergens in Rhenen of Veenendaal haar koninklijke verplichtingen vervulde door naar de locale zang- en dansverenigingen te kijken. Hierna fietsten we verder richting Heesch waar in het centrum niet al te veel oranje activiteit te bespeuren was. Helaas waren de friettenten ter plaatse ook dicht, totdat we aan de rand van het dorp toch nog iets tegenkwamen waar we een frietje konden nuttigen. De recensies van 't Stuupke vind je hier. Nadat we van ons frietje genoten hadden en nog even op het terrasje uitgerust hadden, ging de tocht verder. We volgden een andere route langzaamaan weer richting het noorden via Schaijk en Reek totdat we in Velp bij Grave langs snackbar Koolen kwamen, alwaar we besloten iets te drinken, en omdat het nu eenmaal een frietstocht was, nog maar een frietje te delen. Ondertussen waren we al een aardig tijdje onderweg en na dit frietje hadden we bepaald geen honger meer, dus gingen we nu toch echt huiswaarts. Een mooie route van zo'n 65km in de benen en een paar porties friet in de maag, maakte dit tot een geslaagde koninginnedag frietstocht.